چەند راستیەک ژ سەرھەڵدانا ئاکرێ

4507 جار خوێندراوەتەوە

چەند راستیەک ژ سەرھەڵدانا باژێرێ ئاکرێ بیکا بادینان بۆ من دەرکەفتن پشتی دیڤچوون و ڤەکۆلینەکا مەیدانی من دەستپێکری. ھەتا نوکە زۆر کەس نزانن سەرھەڵدان چەوا ھات کرن و کێ دەستپێکر. ب کورتی چەند راستیان دێ بەحس لێ کەم.
 یا راستی بیت ئاکرێ بەر بوو پێش باژێرێ رانیێ دەست پێ بکەت. بەلێ ئاەو ژینگە وەکی پێتڤی نەھات پێش و رەنگە شکەستن ئاینابا ژ بەر سێ ئەگەران؛ ئاێک: ژبەر ژمارەکا زۆرا جاشان و لەشکرێ حکومەتێ دوو: نەبوونا چەکی د دەستێ جەماوەریدا دیسان دویریا پێشمەرگەی و سنوورێ ئاکرێ کە وی وەختی سنورێن ئاێران بین، سێ: بۆ ھندێ خوین نەھێت رێتن تایبەت ناڤبەرا خەلکێ دەڤەرێ دگەل چەتەیێن دەڤەرێ. بەری سەرھەڵدانا ئاکرێ چەند چالاکی دھاتن کرن بۆ ھندێ رۆژەکێ دەست نیشان بکەن و دەست ب سەرھەڵدانێ بکەن. بەلێ ئاەو دیوارێ رژێمێ یێ ترسێ دروست کری یێ ب ساناھی نەبوو و ھەمی کەسان نەشیا خۆ لێبدەن. دیسان خەلکی باوەری ب ھەڤدوو نەدھات کە کێ دۆستە و کێ دوژمنە. پشتی رۆژەک ھاتی دەستنیشان کرن بۆ سەرھەڵدانا ئاکرێ، حکومەتا بەعس دزانی دێ جەماوەر رابیت، ژ بەر ھندێ بەرپرسێن ئاکرێ ب شەڤ دەرکەفتن و بارەگەھێن خۆ ل فەوجا ئاکرێ چۆل کرن. ھندەک ب شەڤ رەڤین و ھندەک سپێدێ رەڤین دەمێ زانی جەماوەری دەست ب سەرھەڵدان کر و ژمارەکا کێم ژ پاسەوانان مانەڤە.

یا راستی بیت لەشکرێ عێراق بێزار و ماندی ببوو ژ رەفتارێن سەدام حسێن ب تایبەت پشتی ڤێ زوڵما ل گەلێ عێراقێ دھات کرن و ب تایبەت ل کورد و شیعەیان و بەشەک سونیان بخۆ ژی. دویڤ دا شەڕێ ئاێران و شەڕێ کوێت دەستپێکر کو ملیۆن کەس بین قوربانی. ئاەڤێ رێک خوەش کر بەرگریێ نەکەن، لێ جەماوەر دترسیا و ھەر ھەمیان چاڤەرێ دکر کا دێ کی دەست پێ کەت دا ئاەویش بەشدار بن. دویڤ وان چاڤپێکەفتنێن من کرین و شاھدی بوو دھات دان، دوو کاریگەرترین گروپان پلانا سەرھلدانێ دانا و پێشا جەماوەری کەفتن؛ گروپەک پتری پێنجی کەسان ناڤا ئاکرێ دا سەرپەرشتیا (فەیسەل فائایق) ئااکرەیی کو ھەر مالا وی کۆم دبوون، گروپەکێ دی کو ژ عەشیرەتا سورچیان و زێباریان جەماعی پێکڤە بوون کو چەند ردێن سپیان سەرپەرشتی دکر ژ وان (شێخ شەھاب سورچی، مستەفا دۆستەکی، حەجی مەزۆ، لەزگین عەبدلقەھار، میکائایل باشقالی، محەممەد بەگ، تاھر کادانی و…) پتری دوو سەد کەسان حساب بوو دھات کرن رۆژا ١٢/٣/١٩٩١ کاتژمێر نەھێ سپێدێ دەمێ سەرھەڵدان دەست پێکری و ھەر کەس دەمێ ئاەڤ کۆمەڵا خەلکی دیتی رژیان سەر جادە، بێ دوو دلی دگەل وان دەستپێکر، ھەتا ژمارا وان بیە سەدان کەس. ئاێکەم بارەگەھێ حکومەتێ قشلا ئاکرێ بوو ھاتی کۆنترۆلکرن بێ شەر فەیسەل فائایق دبێژیت “مە تەقێ خۆشیێ کر ھندێ دی خەلک مە کۆم بی و گەرم و گوڕی دروست بی. دویڤ دا (منچمە) و (ئاەمن) و بارەگەھێن دی ھاتن کۆنترولکرن. ھندی وەخت پێ دچوو پتر جەماوەری رژیا سەر جادان ھەتا دویماھیکێ بینە ھزاران کەس.

سەنتەرێ ئاکرێ ب تمامی ھات رزگار کرن و ھەمی دەمێ سێ ھەتا چار دەمژمێرا ڤەکێشا. دھەمان رۆژدا بەرەڤ سنورێ ھەرکی، گۆران و بەردەرەش سەرھەڵدان دەستپێکر. ب ڤێ سنورێ ئاکرێ ھەر ھەمی ھات رزگار کرن. ھەر چەندە پێشمەرگەیێن سنورێ بادینان پشتی رزگارکرنا ھەولێر دڤیا رۆژا ١١/٣/ بگەھن بەردەرەش، بەلێ رێکێ شەڕ دروست دبیت و رێگری لێ دھێت کرن ژ بەر ھندێ رۆژا دویڤ دا ناحیا بەردەرەش رزگار بوو. یا راستی بیت دەڤەرێن سورچی و زێبارییان پێشا سەنتەرێ ئاکرێ ھاتبوون رزگارکرن. بەلێ ھێزا رژێمێ ل ئاکرێ بوو و ئاەڤ دەڤەرە سەر ب سنورێ ئاکرێ بوون. ئاەڤان دوو دەڤەرا ھەر کەسێن دەڤەرێ ئاەوێن دگەل رژێمی دپاراست کو دگوت چەتە. بەلێ ژمارەکا زۆر ڤان کەسان ڤەگەریان و جلکێن کوردینی خوە کرن دژی رژێمێ بەشداری سەرھەڵدانێ کر. ھەر خەلکێ دینارتە و بجیل ھاتن بەشداری سەرھەڵدانا ئاکرێ کر. راستیەک دی ھەیە رۆژا ئاێکێ یا سەرھەڵدانێ پێشمەرگە ھێشتا نەگەھشتبوو دەڤەرێ و پشتی دوو رۆژان پێشمەرگە گەھشت کو دەڤەر ھاتیە رزگار کرن. بەلێ جەماوەر پشت گەرم بوو کو دێ پێشمەرگە وان پارێزیت. ئاکرێ ئێکەم باژێر بوو کو شەڕ نەھات کرن و خوین نەھات رێتن و چ زیانێن گیانی نەبوون و کێمترین زیانێن مادی ھەبوون. چەند کەس ئێخسیر ھەبوون کو دویڤ دا ئەویش ئازادکرن. ب ڤی رەنگی بەروڤاژیا پێشبینیێن دھاتن کرن بۆ پێگەھێ رژێمێ باژێرێ ئاکرێ زۆر ساناھیتر ھات رزگار کرن و دەسەڵات کەفتە دەستێ بەرەی کوردستانی.