دەستێ دەرەکی تومەت و هێجەتە

4517 جار خوێندراوەتەوە

دەما چەند سالانە ل هەرێما کوردستانێ خونیشاندان بەرپادبن، و پێنگاڤەکە بۆ داخوازکرنا مافان ژبەرکو دەستهەلات مافان ب خەلکی نادەت، خونیشاندانا ١٧ێ شوباتا ٢٠١١ وەک قوناغەکا دیارە ژ دەستپێکا خونیشاندانێن هەرێما کوردستانێ، ل وی دەمی هەیا نها هەر دەما خونیشاندانەک ل هەرێمێ دروست دبیت، دەستهەلات بهانەکێ دروست دکەت، و دخوازیت بکەرێن خونیشاندانێ نەشرین بکەن و باوەریا دەنگی جادێ ل دەف خەلکی نەهێلن، دگەل ڤی یەکێ ژی دەمەکە دەستهەلاتا هەرێمێ بتایبەتی ل دەڤەرا بەهدینان بەحسا دەستێ دەرەکی ل پشت خونیشاندانان دا دکەن، بێ کو بزانیت دەستێ دەرەکی چیە.

بزانین مەبەست و ئارمانج ژ دەستێ دەرەکی چیە؟
هەیامەکە خونیشاندان دهێن کرن و پشتی خونیشاندانان دەزگەهێن ئەولەهیێ و پارێزگار بەحسا دەستێ دەرەکی دکەن کو د پشت خونیشاندانان دایە، هەر جارەکێ ژی ئالیەکێ ب وی دەستێ دەرەکی ددەنە دیارکرن، کارەکێ نەرەوایە ئالیەکێ دەستهەلات ئالیێن دی یێن دەستهەلات و ئۆپۆزسیۆن ب دەستێ دەرەکی هەژمار بکەت و هەڤدەم داخوازا یەکرێزیێ ژ وان ئالیان بکەت، هند جاران دبێژن یەکێتی دەستێ دەرەکی یە و دپشت خونیشاندانان دایە، د دەمەکێ دا یەکێتی دەستهەلاتدارا هەرێمێ یە و بەشدارە د کابینەیا حکومەتێ دا و خودان دەستهەلاتە، هند جاران ژی گۆران ب دەستێ دەرەکی یە کو د نها دا پشکدارە د حکومەتێ دایە و لدیڤ داخوازیێن دەستهەلاتێ کار دکەت، گەلەک جاران ژی بەحسا نەوەی نوێ و یەکگرتوویا ئیسلامی دکەن کو دەستێ دەرەکی یە، د دەمەکێ دا دوو ئالیێن سیاسی یێن هەرێمێ نە و هەر ل دەستپێکا دروستبوونا ڤێ کابینا حکومەتێ دا ئۆپۆزسیۆنبوونا خۆ راگەهاندیە، و ل هەمی ولاتین دونیایێ ئۆپۆزسیۆن دەنگێ خەلکی یە و پشتەڤانێ دەنگێ نەرازی یە، هند جاران ژی بەحسا پەکەکێ دهێتەکرن کو هێزەکا چەکدارە خودان چ بارەگەهەک و فەرمیاتیەکێ ل دەڤەرا بەهدینان نینە، گەلوو هەبوونا پەکەکێ د خونیشاندانێن ماموستا و مووچە خوران دا چ بهایەکێ خۆ هەیە بۆ پەکەکێ؟، گەلۆ ئەڤ ئالیێن سیاسی چاوا و ب چ مەنتق دبنە دەستێ دەرەکی کو دوو ئالی د حکومەتێ دا دەستهەلاتدارن و دوو یێن دی ژی ئۆپۆزسیۆنن و یەک ژی هێزا چەکدارە و دوور و نزیک پەیوەندیا سیاسەتا وێ ب باشور ڤە نینە، ل ولاتان مەرەم ژ دەستێ دەرەک ولاتەکێ جیران یان ولاتەکێ نەیارە، چ دەستهەلاتەک ڤان چەمکان بۆ بەرژەوەندیێن خۆ  بکارنائینیت، د هەمان دەم دا نها تورکیا لەشکەرکێشیان دکەت و دەڤەرێ بومبەباران دکەت و سڤیلان دکوژیت و بریندار دکەت، لێ حکومەتا هەرێمێ ب دەستێ دەرەکی ل قەلەم نادەت و  لهەمبەر سەروەریا هەرێمێ بێدەنگە.

دەستهەلاتا دەڤەرێ، دگەل زێدەبوونا دەنگێ نەرازی بەردەوام بزاڤان دکەت، ل شوونا خزمەتگوزاریان بۆ خەلکی بکەت، خۆ بێ دەنگ و بێ بەرهەم نیشان ددەت، تاکە ئالاڤێ خەلکی خونیشاندان و خرڤەبوون کو حکومەتێ هشیار و ئاگەهدار بکەن لسەر مافێن خۆ، لێ ل شوونا ڤەدیتنا چارەسەریێ بۆ داخوازیێن وەلاتیان و دانا مافان، دەستهەلاتێ بزاڤکرینە کو هەبوونا خونیشاندانان بکەتە هێمایەکێ مەترسیدار، کو خەلک وێ پێنگاڤی ژی نەهاڤێژیت، و دەستهەلات ب سەرەکێ تەنا لسەر خوارنا مافێن وەلاتیان بەردەوام و بێدەنگ بیت.

ئەگەر دەستهەلاتێ مەرەمێن ساخلەم هەبوونە، دا دانپێدانێ ب رەوشا خرابا وەلاتیێن خۆ کەت، د دەما داخوازکرنا خونیشاندانان دا مولەتێ پێدەت و د دەما کرنا خونیشاندانان دا هێزێن ئەولەهیێ دا خەلکی پارێزن کو چ ئالوزی دروست نەبن، ئەگەر هێزەک هەیە بۆ دروستکرنا ئالوزیان د خونیشاندانان دا واتە ئەو هێز ژ هێزێن ئەولەهیێ بهێزترە، بڤی ئاوایی ژی بیت مەترسی لسەر ڤی خەلکی هەیە، هندجاران ژی هێزێن ئەولەهیێ دبنە ئەگەرێ ئالوزیان، ژبەرکو رێکێ ب خونیشاندەران نادەن بەیاننامەیەکێ ژی بخوینن و بزاڤا لێدانا خونیشاندەران دکەن، فەرە دەستهەلات خو یەکلابکەت، مافێن دەستپێکی یێن خەلکی بدەتێ یان ئەگەر د شیان دا نەبیت، وەکی هەمی ولاتێن دی ب ئاشتیانە، دەست ژکار بکێشن، و خەلک داخوازا مافێن خۆ بکەن و گوهداریا بهانەیێن دەستهەلاتێ نەکەن، داوی جار وەلاتی خودانێن ولاتی نە، فەرە بۆ ولاتی کار بکەن.