ئەمریکا ب فەرمی دانپێدان ب سەروەریا ئیسرائیلێ لسەر بلنداهیێن جۆلانێ کر
فۆتۆ:
2019-03-25
849 جار خوێندراوەتەوە
دۆنالد ترەمپ سەرۆکێ ئەمریکا د کۆنفرانسەکا ڕۆژنامەڤانی دا ئەڤرۆ (٢٥ێ ئادارا ٢٠١٩ێ) دگەل بنیامین نەتنیاهۆ سەرۆک وەزیرێ ئیسرائیلێ، ئیمزا لسەر بڕیارا مەرسوما دانپێدانا سەروەریا ئیسرائیلێ لسەر بلنداهیێن جۆلانا سوریایێ دا کر.
ئەڤ پێنگاڤە ژی بوو ئەگەرا دلگرانیا ناڤدەولەتی، ب وێ یەکێ بەروڤاژی یاسایا ناڤدەولەتیە، کو تەکەز دکەت جۆلان ئاخا داگیرکریا سوریایێ یە.
ترەمپ د کۆنفرانسا ڕۆژنامەڤانی دا ڕاگەهاند، "ئیسرائیلێ مافێ تەمام هەیە بۆ بەڕەڤانیکرن ژ خۆ".
د هەمبەر دا ژی بنیامین نەتنیاهۆ سەرۆک وەزیرێ ئیسرائیلێ دلخۆشیا خۆ لسەر وێ بڕیارا ترەمپ نیشاندا، کو دانپێدان ب سەروەریا ئیسرائیلێ کر لسەر بلنداهیێن جۆلانێ.
دەربارەی هەلویستێ سوریایێ ژی حکومەتا دیمەشقێ ڕاگەهاند، ئەو دانپێدانا ئەمریکایێ دەستدرێژیە بۆ سەر یەکێتی و یەکپارچەیا ئاخا سوریایێ.
هەڤدەم هەریەک ژ ڕووسیا و ڕێکخراوا کۆمکارا عەرەبی و میسر و یەکێتیا ئەورۆپایێ، ئەو پێنگاڤا ئەمریکایێ شەرمزارکر و مۆسکۆیێ ڕاگەهاند، ئەو ڕاگەهاندنا ترەمپ گەفە بۆسەر ئارامی و ئاسایشا دەڤەرێ و لێدانە ژ بزاڤێن گەهشتن بۆ چارەسەریا ئاشتیانە د دەڤەرێ دا.
ئەڤە ژی دەمەکێ دایە، پێشتر مایک پێنس جێگرێ سەرۆکێ ئەمریکا ڕاگەهاندبوو، ترەمپ ئەڤرۆ ب فەرمی دێ دانپێدانێ ب سەروەریا ئیسرائیلێ لسەر بلنداهیێن جۆلانێ دا کەت.
دەربارەی وێ یەکێ مایک پێنس د گۆتنەکێ دا لهەمبەر کۆمەلەیا "ئایپاک" کو پشتەڤانیێ ژ ئیسرائیلێ دکەت ڕاگەهاند، بۆ یەکەمجار پشتی ٥٢ سالان ب بەرهەڤبوونا بنیامین نەتنیاهۆ سەرۆک وەزیریێ ئیسرائیلێ، سەرۆکی ویلایەتێن هەڤگرتیێن ئەمریکا دێ دانپێدانێ ب سەروەریا ئیسرائیلێ لسەر بلنداهیێن جۆلانێ دا کەت.
ڕۆژا پێنجشەمبیا دەربازبوویی، سەرۆکێ ویلایەتێن هەڤگرتیێن ئەمریکا ڕاگەهاند، پشتی ٥٢ سالان، ئەو دەمە هاتیە ئەمریکا دانپێدانێ ب تەڤایا سەروەریا ئیسرائیلێ د بلنداهیێن جۆلانێ دا بکەت، ژبەر کو وێ دەڤەرێ گرنگیەکا ستراتیژی و ئەولەهیێ بۆ دەولەتا ئیسرائیل و ئارامیا دەڤەرێ هەیە.
ئەڤە دەمەکێ دایە، بلنداهیێن جۆلانێ پشکەکە ژ ئاخا سوریایێ و ل شەڕێ سالا ١٩٦٨ێ یێ ناڤبەرا ئیسرائیل و ولاتێن عەرەبی دا، ئیسرائیل کاری نێزیکی دوو لسەر سێ یا وێ دەڤەرێ کو ١٨٠٠ کیلۆمەترن کۆنترۆل بکەت، ل سالا ١٩٨١ێ دا ژی پارلەمانێ ئیسرائیلێ بڕیارا سەروەریا ولاتێ خۆ لسەر بلنداهیێن جۆلانێ دا دەرکر.
هەر دوی شەڕی دا دەولەتا ئیسرائیلێ ژبلی جۆلانێ، کاری کەرتێ غەزە و کەنارێن ڕۆژئاڤا و گزیرتا سینا یا میسرێ کۆنترۆل بکەت، لێ پشتڕا د هەموو وان دەڤەران دا خۆ ڤەکێشا.
س.م