فۆتۆ:
2021-01-24
723 جار خوێندراوەتەوە
د بیرەوەریا ڕۆژا جیهانیا پەروەردێ دا، رێکخراوا نەتەوێن هەڤگرتی ئەشکەراکر، یەک ملیار و ٦٠٠ ملیۆن خواندەڤان ل ١٩٠ وەلاتان ژ خواندنێ بێبەشبوونە. د بێژیت ژی، ب سەدەما بێ بەشبونا وان ژ خواندنێ ٦١٧ ملیۆن زاروکان شیانێن خواندن و بکارئانینا کردارێن بیرکاری نینە.
٢٤ێ مژدارا هەمی سالان بیرەوەریا ڕۆژا جیهانیا پەروەردێ و خواندنێیە ل سەرتاسەریا جیهانێ. ئارمانج ژ دانان ڤێ بیرەوەریێ تەکەزکرنە لسەر گرنگیا ڕۆلێ پەروەردێ د ژیانا تاک و جڤاکی دا و کاریگەریێن لسەر گەشەپێدان و بەرەڤ پێشبرنا بەردەواما جڤاکانە و ب دەستڤەئینانا ئارمانجێن گەشەپێدانا بەردەوامە.
د راپۆرتا خۆ یا سالانە دا، رێکخراوا نەتەوێن هەڤگرتی ب سەدەما سەرهلدان و بەلاڤبوونا ڤایرۆسێ کۆرۆنا ل سەرتاسەری جیهانێ، ئامارێن بێ بەشبوونا زارۆیان ژ پرۆسا خواندنێ بەلاڤکر.
ل گورەی وێ ئامارێ، یەک ملیار و ٦٠٠ ملیۆن خواندەڤان ل ١٩٠ وەلاتێن جیهانێ ب سەدەما ڤایرۆسێ کۆرۆنا و داخستنا دەرگەهێن خواندنگەهـ و زانکۆ و پەیماگەهان ژ خواندنێ بێ بەشبووینە.
هەڤدەم ٢٦٥ ملیۆن زارۆک و سنێلە د جیهانێدا دەرفەتا خواندنێ بۆ دروستنەبوویە و ژێ بێ بەشبوونە یان شیانێن تەمامکرنێ نەبوونە.
د دەمەکیدایە، بسەدەما بێ بەشبوونا وان ژ خواندنێ ٦١٧ ملیۆن زارۆک د جیهانێدا شیانێن خاندن و بکارئانینا کردارێن بیرکاری نین.
هەر لگۆرەی وێ ئامارێ، کێمتر ژ ٤٠%ێ کچێن ئەفریقیا و باشورێ بیابانێن ئەفریقیا شیانێن تەمام کرنا خواندنێ هەنە. ژ بلی ڤێ یەکێ چار ملیۆن زارۆک ئاوارەنە و و ژیانا خۆ د کەمپاندا دبەنە سەری و دەرفەتا خواندنێ نینە و ژێ د بێ بەشن.
نەتەوێن هەڤگرتی هایداریێ ددەن بۆ بزاڤێن جددی و سەرخستنا پلانا رێکخراوێ بۆ سالا ٢٠٣٠ بۆ گرنتیکرن و دابینکرنا دەرفەتا خواندنێ بۆ هەمی کەسان ب درێژاهیا ژیێ وان.
ئەڤە د دەمەکیدایە ل گورەی مادێ ٢٥یێ ڕاگەهاندی یێ مافێن مروڤی، پێتڤیە خواندن بێ بەرامبەر و بزوری بیت و هەمی کەسان مافێ خاندنێ هەبیت. سالا ١٩٨٩ ل دەمێ ڕاگەهاندنا مافێن زارۆکان داخازا ب جیهانیکرنا خواندنێ کر بو هەر کەسەکی.
ل ڕۆژا ٣ی کانونا ٢٠١٨ رێکخراوا نەتەوێن هەڤگرتی ٢٤ی کانونێ وەکی روژا جیهانیا پەروەردێ دەستنیشانکر ل پێناڤ ب دەستڤەئینانا ئارمانجا گەشەپێدانا پەروەردێ.